Ons Market Insights-team kijkt naar dé politieke gebeurtenis van 2020 en de mogelijke gevolgen van de Amerikaanse verkiezingen voor de financiële markten.

Dé politieke gebeurtenis van het jaar 2020 zullen de presidentsverkiezingen op 3 november zijn. Het lijkt zeer waarschijnlijk dat Donald Trump de Republikeinse nominatie toegekend krijgt, maar het is veel minder duidelijk wie de Democraten zal leiden. Er zijn momenteel drie koplopers voor de nominatie: Joe Biden als de meer centristische kandidaat, en Elizabeth Warren en Bernie Sanders uit de linkervleugel van de partij. Warren en Sanders pleiten voor een aantal radicale beleidswijzigingen, waaronder een revisie van het gezondheidszorgsysteem, het opsplitsen van grote banken en techbedrijven, het verbieden van fracking, en het opleggen van vermogensbelasting en hogere vennootschapsbelasting. Het door Biden voorgestelde beleid is relatief gematigd, maar omvat nog steeds het terugdraaien van de belastingverlagingen van 2017. Michael Bloomberg en Pete Buttigieg zijn twee andere kandidaten uit het midden. Ze gooien op dit moment minder hoge ogen, maar zijn het volgen waard. De steun voor kandidaten kan tijdens het hele proces sterk heen en weer gaan. Zo maakte Barack Obama indertijd de duidelijke voorsprong in de opiniepeilingen voor Hilary Clinton in de race om de Democratische nominatie ongedaan. Hij won de nominatie en uiteindelijk ook de verkiezingen van 2008.

We zullen eind maart waarschijnlijk een duidelijker beeld hebben wie de genomineerde namens de Democraten wordt, want dan is de uitkomst van de voorverkiezingen (de primaries) voor tweederde deel bekend (gemeten naar het aantal afgevaardigden). De voorverkiezingen worden gevolgd door de respectievelijke partijconventies, wanneer de kandidaten officieel worden gekozen. Daarna volgen de presidentsdebatten in september en oktober, voordat de Amerikaanse kiezers uiteindelijk op 3 november hun stem uitbrengen (zie Figuur 1 voor een tijdlijn met de belangrijkste gebeurtenissen).

Figuur 1: Belangrijke data rond de Amerikaanse verkiezingen van 2020

Bron: J.P. Morgan Asset Management. Per 31 december 2019.

Wie zal er winnen? De geschiedenis is sterk in het voordeel van de zittende president: bijna driekwart van de zittende presidenten wordt herkozen, kijkend naar verkiezingen vanaf 1932. Zittende presidenten slaagden er altijd in om herkozen te worden, tenzij zich tijdens hun ambtstermijn een recessie voordeed, wat misschien de recente, meer verzoenende toon van president Trump op handelsgebied verklaart. Maar de tevredenheidsscore voor Donald Trump is lager dan die van andere zittende presidenten op het moment dat ze herkozen werden.

Opgemerkt zij dat de impact die een president kan hebben op de economie en de markt afhankelijk is van zijn vermogen om wetgeving op te stellen. Om een meer controversieel beleid te kunnen voeren, is controle over zowel het Huis van Afgevaardigden als de Senaat noodzakelijk. Het is moeilijk voorstelbaar dat president Trump de controle over het Huis van Afgevaardigden terugkrijgt, als hij zou winnen. Ook is het moeilijk voorstelbaar dat de Democraten de meerderheid krijgen in de Senaat. En zo lijkt een verdeeld Congres de meest waarschijnlijke uitkomst. Hoewel een politieke impasse geen ideaal scenario is, kan het een geruststellende gedachte zijn voor beleggers dat dit zorgt voor een aanzienlijke hindernis voor de meer radicale voorstellen aan beide zijden. Ongeacht de verkiezingsuitslag lijkt het onwaarschijnlijk dat het handelsconflict met China volledig zal worden opgelost. Uit onderzoek blijkt dat er onder de Amerikaanse kiezers brede steun blijft bestaan om oneerlijke handelspraktijken aan te pakken (Figuur 2).

Wij verwachten dat de Federal Reserve (de Fed) niet het verwijt wil krijgen aan politiek te doen door het beïnvloeden van de verkiezingen via zijn beleidsbeslissingen. Het lijkt daarom waarschijnlijk dat de rente in 2020 (na de drie renteverlagingen in 2019) ongewijzigd blijft, tenzij de economische vooruitzichten aanzienlijk veranderen en de Fed daardoor tot handelen zou zijn gedwongen.

Wat de aandelenmarkten betreft, is het moeilijk om iets concreets te zeggen over de waarschijnlijke gevolgen van de verkiezingen. Historisch gezien is de volatiliteit van de S&P 500 meestal hoger in verkiezingsjaren dan in niet-verkiezingsjaren, omdat de markten de waarschijnlijkheid van het toekomstige regeringsbeleid dan regelmatig opnieuw inprijzen.

De markten hebben ook de neiging om positiever te reageren in de onmiddellijke nasleep van de verkiezing van een Republikeinse president, aangezien het beleid van de Republikeinse partij over het algemeen als marktvriendelijker wordt beschouwd. Maar het is belangrijk om te beseffen dat dit geenszins een algemene regel is en dat andere belangrijke geopolitieke en economische gebeurtenissen meer invloed kunnen hebben op de richting van de markt.

Figuur 2: Amerikaanse kiezers met een negatief oordeel over China

%

Bronnen: Pew Research Center (Spring 2019 Global Attitudes Survey), J.P. Morgan Asset Management. Gegevens per 31 december 2019.